Uitgeprobeerd: Wakker en in een goed humeur dankzij een daglichtlamp?
Om mijn vermoeide, grijze winterhumeur wat op te fleuren, heb ik twee weken lang het licht opgezocht: met een daglichtlamp. Lees verder om erachter te komen of dit mijn geest heeft opgefleurd en de winterdumps heeft verzacht.
Er is een lichtje bij me gaan branden, en het is daglicht. Na twee verhelderende weken van vallen en opstaan vraag ik me af: waarom heb ik het niet aangedurfd om eerder in de grijze winter een lichttherapielamp te proberen? Want hoewel ik vaak met het idee heb gespeeld, hield ik niet echt rekening met merkbaar succes. Maar nu wilde ik het uitzoeken voor mijn uitgeprobeerde-reeks.
Daglichtlampen verbeteren de stemming - ook bij mij?
Het eerste wat ik van tevoren deed, was uitzoeken op hoeveel ik kon hopen in termen van alertheid en welzijn dankzij de lichtdouche. En zie, de literatuur gaf me een positief vooruitzicht: Deskundigen zijn het erover eens dat het extra licht tijdens de donkere maanden van het jaar het potentieel heeft om het slaap-waakritme te ondersteunen en de symptomen van winterdepressie te verlichten. Dat klinkt niet slecht. En dus begin ik vol verwachting aan mijn nieuwe proefweken en honger naar zonneschijn.
Tijdens deze periode heb ik twee lichttherapielampen in gebruik, die ik ook gebruik voor producttesten. Mijn indrukken van de TL 20 en TL 100 van Beurer kun je hier lezen:
Volledige verlichting met de eerste oogwenk
Niet in de laatste plaats in een spannend interview met chronobioloog Henrik Oster, leerde ik dat de timing van de lichtdouche cruciaal is als ik mijn interne klok positief wil beïnvloeden.
"Kan ik mijn inwendige klok een boost geven met een lichtdouche in de middag?" vroeg ik destijds aan de expert. Zijn antwoord was duidelijk:
"Het helpt niet veel als je aan het begin van de middag een lichte douche gebruikt. Het heeft in ieder geval weinig effect op de inwendige klok, omdat die 's middags ongevoelig is voor licht. Die kan zich alleen aanpassen aan de marginale fasen van de nacht. De timing is dus belangrijk." En ook de fabrikanten van lichttherapielampen stellen over het algemeen dat een ochtendlichtdouche tussen 6 en 8 uur 's ochtends het meest effectief is.
Dit is duidelijk.
Dit maakt het duidelijk: ik plaats een van mijn twee daglichtlampen naast mijn bed en de andere op mijn bureau.
Bron: Anna Sandner
Dag 1: En ik ben al wakker
Het winterse donkergrijs laat ook vandaag weer van zich horen en creëert ideale omstandigheden voor de start van mijn experiment. Er is absoluut geen gevaar dat de echte zon mijn testresultaten verstoort. Als de wekker gaat, druk ik op de knop van de TL 20 en de slaapkamer is in één klap helder verlicht. De 10000 lux is al heel wat. Het licht is niet verblindend, maar creëert een aangename sfeer.
Wonderlijk, mijn humeur is meteen beter. Natuurlijk kan dit niet het gevolg zijn van fysiologische verbeteringen na slechts een paar minuten. Maar alleen al de kleur van het licht, die hetzelfde is als zonlicht, verjaagt de sombere winterstemming een beetje.
Mooi.
Als ik even later achter mijn bureau ga zitten, zet ik ook hier mijn eigen zonnetje aan - dit keer de TL 100, die nog helderder lijkt dankzij het grotere verlichte oppervlak. Maar ik word er ook niet door verblind. Hij staat naast mijn computer op het bureau en schijnt me vanaf de zijkant aan.
Een verlichtende teststart
Het is belangrijk dat het licht op het netvlies van de ogen kan vallen, iets opzij, zodat ik niet rechtstreeks in de lamp kijk. Hoe dichter ik er bij zit, hoe hoger de verlichtingssterkte die mijn ogen bereikt. De gewenste 10000 lux bereik ik pas op een afstand van 10 cm. Dat is te dichtbij voor mij en verstoort mijn werk. Ik vind ongeveer 25 cm comfortabeler. Volgens de fabrikant kan ik de verminderde verlichtingssterkte compenseren door de lamp langer te gebruiken. Op mijn afstand betekent dat minstens een uur licht douchen om een merkbaar effect te bereiken. Geen probleem, ik ben niet van plan om mijn vervangende zon zo snel uit te schakelen.
Bron: Anna Sandner
In de vroege avond word ik helemaal weggeblazen door mijn gebrek aan vermoeidheid. En dat na een korte nacht en een volle dag. Ik voel me op de een of andere manier minder uitgeput dan normaal na een dag als deze. Ik schrijf deze indrukken nog steeds toe aan het placebo-effect. Ik verwacht de eerste merkbare veranderingen op zijn vroegst na drie tot vier dagen. Desondanks kijk ik nu al uit naar de volgende ochtend, die de eerste paar uur niet in het donker zal zijn, zoals typisch is in de winter.
Dagen 2 tot 5: ik heb nog nooit zoveel zon gehad in de winter
Mijn eerste indruk wordt de volgende dagen bevestigd: de lichttherapie maakt me alerter en levendiger. Elke ochtend geniet ik van de lichte slaapkamer en het gevoel dat de zon al is opgekomen. Ik heb mijn ochtendroutine ook op andere manieren verbeterd (je kunt zien hoe in de andere uitgeprobeerde afleveringen) zodat ik 's ochtends gemakkelijk aan de dag begin. Maar het extra daglicht heeft zeker effect op me.
Het meest merkbare effect is dat mijn ogen minder moe zijn. Ik voel me klaarwakker zodra ik opsta, wat normaal een tijdje duurt. Ik ben dolblij. Na mijn ontdekking van ochtend-citroenwater, denk ik dat ik de volgende grote gamechanger heb gevonden als het gaat om wakker worden.
Als je meer wilt weten over lichttherapie en daglichtlampen, kun je hier achtergrondinformatie en antwoorden op veelgestelde vragen vinden:
Dagen 6 tot 10: ik heb concurrentie
Het verbaast me niet dat mijn menselijke huisgenoten na een paar dagen met me willen concurreren om mijn daglichtlampen. Ik ben tenslotte al dagenlang enthousiast over het positieve effect, en niet alleen terloops. Maar ik moet ook wedijveren met mijn lichtminnende viervoeters om een plekje in de zon. Na een week hebben mijn twee katten duidelijk een voorkeur voor de lampen gekregen en de beste plekjes in de zon zijn snel ingenomen.
Bron: Anna Sandner
Bron: Anna Sandner
Het verbaast me niets, want de katten profiteren ook van het rustgevende licht. De lampen blijven dus de hele dag aan, zodat iedereen de kans krijgt om te zonnebaden.
Na een week uitproberen is het absoluut duidelijk dat het meerdere proefweken gaan worden. Ik ben er nog niet klaar voor om weer uit elkaar te gaan. Dus ik voeg nog een week toe.
Dagen 11 tot 14: Het was nog nooit zo makkelijk om een nieuwe routine op te bouwen
Eén van de grootste uitdagingen bij elke verandering is om bij de les te blijven en een echte nieuwe routine op te bouwen. Dit is vaak het moeilijkste deel van een proefweek geweest. Deze keer niet: vanaf de eerste dag drukte ik 's ochtends als eerste op de knop van mijn lamp. Natuurlijk, in tegenstelling tot koffie-deprivatie, kost dit geld. of trainingsprogramma. Desondanks was ik verbaasd over hoezeer ik na twee weken nog elke ochtend uitkijk naar de lichte douche en het nog geen dag ben vergeten.
Maar uiteindelijk voel ik zeker het effect: ik voel me 's ochtends sneller wakker en vooral mijn ogen zijn niet moe. Ik ben fit gedurende de dag, zelfs de middagdip haalt me niet in. Ik voel me 's avonds ook evenwichtiger en niet zo uitgeput van de dag. Mijn slaap was al goed voor deze proefweken, dus ik zie hier geen veranderingen. Aan de andere kant heb ik meer energie gedurende de dag voor dezelfde hoeveelheid slaap.
Conclusie: Nooit meer zonder daglichtlamp!
Zelden was een proefweek (of twee) zo prettig en productief als deze. Voor de verandering hoefde ik mezelf niet te martelen, te overwinnen of iets op te geven. Er was gewoon iets extra's - namelijk daglicht. Ik genoot er met volle teugen van en had er echt baat bij in termen van alertheid en evenwicht. Ook al is mijn experiment nu officieel voorbij, ik wil het daglicht uit het stopcontact niet missen en zal er de rest van de winter mee doorgaan.
Je kunt hier lezen hoe het me in mijn andere proefweken is vergaan:
Omslagfoto: Anna Sandner
13 mensen vinden dit artikel leuk
Wetenschapsredacteur en bioloog. Ik hou van dieren en ben gefascineerd door planten, hun mogelijkheden en alles wat je ermee kunt doen. Daarom is mijn favoriete plek altijd buiten - ergens in de natuur, het liefst in mijn wilde tuin.
