"The Last of Us" - Aflevering 1

Eerst: mijn recensie bevat **geen spoilers.**Alle informatie die hier wordt vermeld, komt voor in trailers die al zijn uitgebracht.

Reeds bij de lancering maakte Sony's baanbrekende game "The Last of Us" uit 2013 het ons niet gemakkelijk. Let wel, niet vanwege de moeilijkheidsgraad. Ik bedoel dat het emotioneel niet gemakkelijk was - een zombiespel in de meest bedwelmende, droevige en intieme vorm.

Evengoed, het spel had zeker geen gebrek aan geweld. Wat was er dan anders aan? De uitbeelding. Het was anders dan alles wat we eerder hadden gezien. Joels hand (Joel is de hoofdpersoon) trilde altijd op de trekker. Vijanden en zombies waren zelden slechts obstakels; veel vaker waren het menselijke tragedies. Dit alles was verpakt in een genre waarin gameplay en verhaal meestal niet samengaan. In een typische game slacht je je een weg door vijanden en bieden cutscènes de enige blik op de tragedie achter de gebeurtenissen. In "The Last of Us" voelt het nemen van levens echter altijd verkeerd. Dit is wat het spel zo'n hit heeft gemaakt. Tot nu toe zijn er meer dan 17 miljoen exemplaren van verkocht.

En nu is het spel bewerkt tot een serie. En al na één aflevering schreeuwt het om de prijs voor de "Beste videogame-adaptatie ooit".

Waar gaat "The Last of Us" over?

Het is het jaar 2003. George W. Bush is president van de Verenigde Staten. Nokia mobiele telefoons zijn hier, daar en overal. Joel (Pedro Pascal), een alleenstaande, overwerkte vader, lijkt aan lager wal te zijn geraakt. En het lijkt alleen maar erger te worden wanneer een schimmel mensen laat muteren in zombies, die een ravage aanrichten in heel Texas. Joels wereld stort in.

Twintig jaar verder en de schimmel heeft allang de hele planeet veroverd. De weinige overlevenden hebben zich verschanst in kleine stadjes die worden beschermd door hoge muren. FEDRA, een overblijfsel van de Amerikaanse regering, probeert op dictatoriale wijze orde en gezag te handhaven. De Fireflies vertrouwen ondertussen op guerrillaoorlogsvoering om de strijd aan te gaan, waarbij ze zelfs nevenschade accepteren. En Joel? Hij zit vast in het midden. Tot hij op een dag - onvrijwillig - de leiding krijgt over een mysterieus meisje, Ellie, dat het lot van de mensheid zou kunnen veranderen.

Een geweldig begin

Het zou zo makkelijk zijn geweest om te falen. Zeker gezien mijn enorme verwachtingen. Enorm, want ten eerste wordt de hoofdrolspeler Joel gespeeld door niemand minder dan Pedro Pascal, mijn favoriete acteur. Daarnaast heeft HBO, een studio die bekend staat om kwaliteitsproducties, Craig Mazin aan boord gehaald, een ervaren showrunner, regisseur en co-writer. Hij zat al achter de serie uit 2019 "Chernobyl", die momenteel een van de succesvolste shows is op de Amerikaanse privézender. Voeg daar Neil Druckmann aan toe, de schrijver en regisseur van de game, die erbij is om ervoor te zorgen dat de adaptatie trouw blijft aan zijn creatie.

Dat laatste is vanaf het begin duidelijk merkbaar; "The Last of Us" vangt perfect de stemming en sfeer van de game. Dit is deels te danken aan de muziek van Gustavo Santaolalla en David Fleming. Ik kon niet anders dan een traantje wegpinken tijdens de intro.

Wat interessant is, is dat de serie zijn publiek behandelt alsof ze het spel nog nooit hebben gespeeld. Je denkt misschien: "Is dat niet de meest voor de hand liggende keuze?" Nou, ja, dat zou je denken. En toch gaan veel verfilmingen uit van te veel voorkennis. Neem nu de "Harry Potter" films: in de finale van de derde film is Harry uit het verleden getuige van toekomstige Harry die een Patronus van een hert oproept. In de ziekenhuisvleugel beweert hij later zijn reeds lang overleden vader te hebben gezien. Dit zou verwarrend zijn voor iedereen die de boeken niet had gelezen. Het feit dat Harry zijn toekomstige zelf aanzag voor zijn vader kwam doordat de Patronus van zijn vader ook een hert was - maar dit wordt nooit uitgelegd in de film.

"The Last of Us" doet dat nooit. Bijna de helft van de aflevering wordt verteld vanuit het oogpunt van Joels dochter Sarah (Nico Parker). Hoe ze naar school gaat, haar buren bezoekt en Joels verjaardagscadeau krijgt. Sirenes, helikopters en politieauto's die door de straten racen zijn af en toe op de achtergrond te horen. Op de radio doen nieuwsdiensten verslag van vreemde rellen. Eerst in het verre Jakarta. Dan plaatselijk. Er is iets aan de hand. Maar nog niemand vermoedt dat dit de laatste dag is van de wereld zoals hij was.

Dit is precies wat de aflevering een meer dan geslaagde adaptatie maakt; Mazin en Druckmann verfilmen het spel niet simpelweg scène voor scène. Ze nemen het bronmateriaal en breiden het uit, voegen het toe. En verwijzen, heel subliminaal, naar de begindagen van de pandemie in januari 2020. Er is bijvoorbeeld een talkshow uit de jaren zestig waarin een panel van experts de gevaren van griepvirussen bespreekt - dat ze in een oogwenk kunnen uitgroeien tot een pandemie, maar uiteindelijk altijd verslagen zullen worden door de mensheid. Iedereen lacht. Maar dan neemt iemand anders het woord en waarschuwt voor een veel gevaarlijkere vijand: paddenstoelen. Wij mensen gebruiken ze al sinds mensenheugenis als geestverruimende drug. Maar wat als ze zouden evolueren? Dat is een strijd die de mensheid zou verliezen.

Zojuist valt de studio stil.

Klaar voor aflevering 2

Episode 1 gaf me alles waar ik op hoopte: een fatsoenlijke introductie, een vleugje CGI, met schimmel besmette zombies, gedetailleerde post-apocalyptische sets en intens camerawerk. Eén ding is zeker: de artisticiteit van deze aflevering is onberispelijk. Pedro Pascal verdient hier nog een applaus. Zijn taak is misschien wel de moeilijkste. In het spel dienen cutscènes als één manier om inzicht te krijgen in zijn personage. Maar terwijl je hem speelt, projecteer je ook een beetje van jezelf in hem. Dit maakt het vormen van een emotionele band gemakkelijker.

Natuurlijk kan dit niet werken in een serie, maar toch moet die vonk er zijn. En Pedro Pascal slaagt er zeker in om die te creëren. Ik voel Joels verdriet en verlies, maar herken ook de emotionele muur die hij om zich heen heeft gebouwd om die pijn weg te houden.
Op de een of andere manier heeft Pascal het charisma om me ervan te overtuigen dat hij deze gebroken wereld al 20 jaar overleeft, maar toch ook een zekere menselijkheid over zich heeft. Het maakt hem net sympathiek genoeg om zijn cynisme, dat hij gebruikt als psychologisch copingmechanisme, door de vingers te zien.

Hoe zit het met Ellie? Daar valt nog niet veel over te zeggen. Bella Ramsey speelt echter een veel hardere Ellie dan we uit het spel kennen. Dat wil niet zeggen dat Ellie in het spel een prinses is. Ze is gewoon kinderlijker, naïever. In het begin is ze nog blind voor de wreedheid van de wereld waarin ze is geboren en opgegroeid. Pas in de loop van het spel ontwikkelt ze de taaiheid die ze nodig heeft om te overleven. TV-show-Ellie daarentegen is gedesillusioneerd, boos en twistziek. Misschien zelfs een beetje onsympathiek. Wat Mazin en Druckmann precies beogen met deze opvallende verandering - en of hun plan zal werken - is nog maar de vraag. Bella Ramsey's screentime in de eerste aflevering was gewoon te kort om een oordeel te vellen. Bovendien is de chemie tussen haar en Pedro Pascal sowieso belangrijker. Het is het fundament waarop de hele serie staat of valt, zoals iedereen die bekend is met het spel zal weten.

Hoe dan ook, Episode 2 kan niet snel genoeg komen!

"The Last of Us" is sinds 16 januari te zien bij Sky Show met Entertainment Pass. Het eerste seizoen bevat negen afleveringen, die wekelijks worden uitgebracht. Mijn collega's en ik hebben het er uitgebreid over in de Digitec Podcast, die donderdag uitkomt. Let op: deze is alleen beschikbaar in het Zwitsers-Duits.