Samsung en Google: nieuwe 3D-audio vervangt Dolby Atmos

Het is niet 's werelds eerste 3D audioformaat. Maar als Samsung en Google hun krachten bundelen, moet je wel even goed opletten - letterlijk. Wat ze hebben ontwikkeld heet "Immersive Audio Model and Formats", wordt afgekort tot IAMF en zal volgens de industriereuzen de manier veranderen waarop we in de toekomst thuis surround sound zullen reproduceren en waarnemen.

Het beste open source 3D audioformaat ter wereld

Niet dat er nog niet genoeg 3D audioformaten zijn. Maar het bekendste en meest verspreide formaat is ongetwijfeld Dolby Atmos, op de voet gevolgd door DTS:X. Als je apparaten van Sony hebt, moet je ook bekend zijn met 360 Spatial Audio. Misschien zelfs Auro 3D. Nu voegen Samsung en Google's IAMF zich bij de lijst.

In principe willen alle 3D formaten hetzelfde: perfect surround geluid. Met andere woorden: Als een TIE-gevechtsvliegtuig in "Star Wars" frontaal op de camera afvliegt en er in een razende manoeuvre langs schiet, moet het voor jou in je huiskamer hetzelfde klinken als wanneer een ruimteschip net langs je schouder suist en nu achter je wegzoomt.

Samsung's en Google's IAMF zit op dezelfde lijn, maar wil een paar dingen beter doen dan zijn concurrenten. Samsung heeft dit pas onlangs gecommuniceerd via een persbericht.

Open source, deep learning en gebruiksvriendelijkheid

IAMF wordt open source en kost geïnteresseerde partners geen licentiekosten. Dat is geen verrassing. Dit is een bekend strijdros van Samsung, dat weigert om het wijdverbreide premium HDR-formaat "Dolby Vision" te implementeren op zijn televisies - waarschijnlijk juist vanwege de licentiekosten. Dit is niet officieel bevestigd. De Zuid-Koreanen houden vol dat ze het "gewoon niet nodig hebben" om een goed beeld te produceren.

IAMF is naar verluidt ook het eerste open source audioformaat dat horizontale geluidsweergave ondersteunt - d.w.z. "geluid van bovenaf". Dolby Atmos en DTS:X kunnen dit ook. Maar niet licentievrij.

Veel spannender is echter de aankondiging dat IAMF onafhankelijk scènes kan analyseren met behulp van AI en deep learning technologieën. Het doel is om te bepalen welke aspecten van de audio belangrijk zijn en benadrukt moeten worden - zonder handmatige tussenkomst bij het mixen van het geluid. "In televisie en films zijn er bepaalde scènes waarin filmmuziek, voorgrond- of achtergrondgeluiden tegelijkertijd worden afgespeeld," zegt een Samsung-woordvoerder in het persbericht, "IAMF zal in deze gevallen het geluid onafhankelijk optimaliseren. De technologie stemt het geluid ook af als er dialoog is tussen de personages, zodat je je beter kunt concentreren op het gesprek."

Dit zou een goede zaak kunnen zijn. Behalve als de AI te veel ingrijpt. Dat zou de oorspronkelijke intentie van de regisseur of geluidseditor in gevaar kunnen brengen. Een verschrikking voor puristen. Maar iedereen die moeite heeft om dialoog te horen in een kakofonie van explosies tijdens actiescènes - vooral oudere mensen of mensen met gehoorproblemen - zal zich daar niet druk om maken.

Luisteraars moeten bovendien zelf kunnen ingrijpen in de geluidsmix en het geluid desgewenst vrij kunnen aanpassen aan hun voorkeuren. Naar mijn mening gaat dit in tegen het deep learning idee van de technologie. Aan de andere kant geeft het ons de flexibiliteit om het geluid aan te passen aan elk individueel oor.

Verjaagt IAMF de concurrentie?

We zullen waarschijnlijk voor het eerst kunnen proeven van IAMF op de technologiebeurs CES in Las Vegas in januari 2024. Tot die tijd is het moeilijk te zeggen of IAMF heeft wat nodig is om Dolby Atmos of DTS:X te distribueren.

Gezien de manier waarop Samsung's eigen HDR-formaat "HDR10+" door mensen is ontvangen, is die kans klein. HDR10+ is een formaat dat, net als Dolby Vision, vertrouwt op dynamische metadata en - je raadt het al - beschikbaar is zonder licentiekosten. Toch is HDR10+ content nog steeds schaars. Je kunt wat vinden op Prime Video, maar de meeste andere grote streamingdiensten of UHD Blu-ray distributeurs vertrouwen consequent op Dolby Vision, Dolby Atmos, HDR10 en DTS. Bovendien ondersteunen niet alle tv-fabrikanten HDR10+. Bijvoorbeeld LG en Sony.

Om consumenten ervan te overtuigen dat IAMF - samen met HDR10+ - beter is dan Dolby of DTS formaten zal daarom waarschijnlijk moeilijk zijn. Zelfs met een industriegigant als Google aan de zijde van Samsung, wiens rol het vooral was om te zorgen voor de best mogelijke compatibiliteit met audioapparatuur.