Herken je "Piraten" nog?
Het concept van "Pirates" is vergelijkbaar met dat van "GTA". In plaats van in gestolen auto's rijd je rond in gestolen schepen. Maar "Pirates" werd al in 1987 uitgebracht. Vandaag maakt het meer dan ooit indruk op me.
Mijn herinneringen aan computerspelletjes in de jaren 80: blokken stapelen, kaarten leggen of wegrennen voor kwaadaardige wezens in een 2D-doolhof. De meeste spellen waren eenvoudige behendigheidsspelletjes die alleen lang spannend bleven omdat ze echt moeilijk waren.
"Piraten" uit de jaren tachtig.
"Pirates" uit 1987 was anders - en zijn tijd ver vooruit. Een open-wereld spel waarin je je vrij beweegt. Het spel vertelt je niet hoe je je bestemming kunt bereiken. Er staat niet eens bij wat je doel is. Dat moet je zelf ontdekken.
De volledige naam van het spel is "Sid Meier's Pirates!". Het komt dus van dezelfde man die "Civilization" en "Railroad Tycoon" heeft uitgevonden. Zelf speelde ik "Pirates" begin jaren negentig op een Mac met een zwart-wit scherm. Maar het spel zelf draait op een Commodore C64, waarvoor het voor het eerst verscheen.
Het piratenleven
Je bent een piraat in de 16e of 17e eeuw, die het grote, wijde Caribische gebied bevaart. Hoe snel je waar komt hangt af van de windrichting, de windsterkte en een beetje van je schip. Je kunt andere schepen overvallen, steden aanvallen en plunderen, maar ook tavernes bezoeken om mensen te werven of nieuws te krijgen. Bij de koopman kun je je beschadigde schip laten repareren en buitgemaakte goederen verkopen.
In principe geeft het spel je geen enkele richting. In principe zou je gewoon suiker kunnen verhandelen. Maar na verloop van tijd besef je dat bepaalde dingen je veel succes brengen, terwijl andere saai zijn of tot een ramp leiden. Het maakt deel uit van de charme van het spel dat je - zeker als beginner - relatief lukraak op zee drijft en dat het piratenleven je lessen leert. In het spel gaan meerdere jaren voorbij, en in het echte leven speel je in ieder geval vele, vele uren.
Zoals in de historische werkelijkheid is de grens tussen kaapvaart en piraterij vaag. Een kaper treedt officieel op in dienst van een land, hij heeft een vrijbrief om te plunderen. Dit geldt natuurlijk alleen voor schepen van vijandige naties. Als kaper overval je bijvoorbeeld Spaanse schepen in dienst van de Engelse vlag en word je door Engeland beloond. In de talrijke Spaanse steden daarentegen kun je alleen als Engelse kaper binnensluipen en geen goederen verhandelen.
Op deze manier krijg je alleen beloningen voor je daden.
Zo krijg je onderscheidingen van de gouverneur van een stad, landbezit en zelfs de mogelijkheid om de hand van zijn dochter ten huwelijk te vragen. De statusbewuste dames echter, vooral de mooie, spelen heel lang terughoudend.
Vaak is er als kaper echter geen geschikte prooi, terwijl aantrekkelijke schepen van bevriende naties als spek door je bek worden getrokken. Dan denk je: Ach kom, dat overval ik toch wel, ik ben tenslotte een piraat en doe wat ik wil! Dat heeft natuurlijk gevolgen. Per saldo kan het toch de moeite waard zijn. Dat maakt het spel zo aantrekkelijk: er is niet één strategie die duidelijk tot succes leidt.
.
Als je eenmaal ruzie hebt met een land, kun je niet meer zonder meer zijn havens binnenkomen. Als je te lang op zee blijft zonder te plunderen, raken de voorraden van het schip op en wordt de bemanning ontevreden. Hetzelfde geldt als je veel buit maakt, maar het nooit verdeelt. Als je steeds meer mensen aanneemt, neemt het aandeel voor je bestaande piraten af, wat hen ook ergert. Aan de andere kant heb je matrozen nodig om grote schepen te besturen en de gevechtskracht te vergroten.
Als je steeds meer piraten aanneemt, deel je ze nooit uit.
Als je in een aanval terechtkomt, verlies je de strijd en word je gevangen genomen. Je wordt in de gevangenis gegooid en je verliest niet alleen een paar maanden, maar ook je wagenpark.
Het zijn zulke beperkingen die je in een bepaalde richting drijven. Je moet vooruitziend handelen om te voorkomen dat je überhaupt in een benarde situatie terechtkomt. Je neemt voortdurend beslissingen, maar je succes hangt ook af van het lot en van externe omstandigheden. Ook al klinkt dat een beetje cheesy, het lijkt erg op het echte leven.
Onverdacht voor Caribische expert
Het spel laat je geen kaart zien. Als je over de open zee vaart, ben je volledig gedesoriënteerd. De enige mogelijkheid is om de coördinaten te bepalen aan de hand van de stand van de zon. Gek genoeg maakt dit het spel realistischer dan wanneer je een minimap zou hebben.
Het moet rond 1992 zijn geweest toen ik in het bezit kwam van een Piratenkaart die ik zelf kon uitprinten en die zich uitstrekte over meerdere A4-tjes. Maar toen wist ik al uit mijn hoofd waar welk eiland en welke stad was en van wie het was. Maar pas door die kaart besefte ik dat de wereld van Pirates een vrij goede weergave was van het echte Caribische gebied en dat ik veel kennis had opgedaan over de Caribische geografie.
Een soort voorloper van GTA
De openheid en complexiteit van het spel zijn indrukwekkend voor een spel dat slechts drie jaar na Tetris uitkwam. Zeker: de graphics zijn rudimentair, zelfs niet te vergelijken met de eerste editie van Grand Theft Auto. Maar de gameplay is vergelijkbaar. In plaats van in gestolen auto's rijd je rond in gestolen schepen. Je maakt deel uit van een crimineel milieu, maar je bepaalt zelf hoe gewetenloos je bent. Je hebt klanten, je probeert carrière te maken. Dit omvat niet alleen het verzamelen van titels en goud, maar ook het zoeken naar je verloren zuster en naar een vrouw.
Het spel eindigt altijd met je afscheid van piraterij. Jij beslist hoe je met pensioen wilt gaan. Maar ook hier drijven de beperkingen je daarheen. Op een gegeven moment ben je te oud en te versleten voor het piratenleven, verlies je zwaardgevechten die je vroeger gemakkelijk zou hebben gewonnen, en besef je dat het tijd is om te stoppen. Dus gaf ik mijn piratencarrière op en werd in plaats daarvan spoorwegmagnaat.
81 mensen vinden dit artikel leuk
David Lee
Senior Editor
David.Lee@digitecgalaxus.chMijn belangstelling voor computers en schrijven leidde me relatief vroeg (2000) naar de technische journalistiek. Ik ben geïnteresseerd in hoe je technologie kunt gebruiken zonder gebruikt te worden. In mijn vrije tijd maak ik graag muziek waarbij ik mijn gemiddelde talent compenseer met een enorme passie.
