De bamboezwendel in mijn bed
Ik slaap nu al een goed jaar met een dekbed van natuurlijk bamboe. Dat dacht ik tenminste. Blijkbaar zitten er nogal wat chemicaliën in.
Tot voor kort had ik een dik donzen dekbed uit mijn jeugdslaapkamer. Lange tijd zag ik geen reden om geld te investeren in een nieuwe, ook al was hij me te warm. Want ik heb moeite om intacte dingen te vervangen. Maar vooral vind ik het moeilijk om aankoopbeslissingen te nemen. In de kledingwinkel sluip ik veertig keer langs een product, neem het in mijn hand, hang het terug tot ik het zelfs maar gepast heb. Bij het kopen van een tafel moest mijn vriend een koffiepauze met me houden, zodat ik alle exemplaren die ik had gezien kon laten bezinken.
Maar een jaar geleden ben ik er aan toe gekomen om in ieder geval te peilen naar nieuwe dekbedden. Met de warmtepunten heb ik aan één of twee genoeg, wat overeenkomt met een licht dekbed. Ook daar zijn veel mogelijkheden: Polyester, kameelhaar, Zwitserse steen pijnboomschilfers, hennep enzovoort. I chose bamboo.
Een natuurlijk product of toch niet?
Bamboe klonk mij het meest duurzaam in de oren, want ongeveer elk (vermeend) eco-vervangend product is van het materiaal gemaakt. Bovendien groeit het lignificerende zoet gras ongelooflijk snel. Moso-bamboe bijvoorbeeld groeit bijna een meter per dag. Vanwege deze eigenschap werd bamboe zelfs gebruikt als martelmethode: De te martelen persoon werd over een bamboescheut gelegd, die zich dan binnen enkele dagen een weg boorde door het lichaam van het slachtoffer, waardoor een ongelooflijke pijn ontstond die tot de dood kon leiden. Deze methode werd onder andere gebruikt door Japan tijdens de Tweede Wereldoorlog. Mooier zijn de symbolische betekenissen die bamboe in sommige culturen heeft. In China staat het bijvoorbeeld voor een lang leven en in India voor vriendschap.
Wat mijn dekbed betreft zijn ik en de textielindustrie in ieder geval geen vrienden meer; ik voel me erdoor bespot. Want de bamboevezels zijn eigenlijk bamboeviscosevezels. Een groot verschil. Bij viscosevezels is alleen het uitgangsproduct, cellulose, natuurlijk. Dan worden verschillende chemicaliën zoals natriumhydroxide, zwavelzuur of koolstofdisulfide achter elkaar toegevoegd om een stroperige (vandaar de naam) vloeistof te produceren, die vervolgens tot filament wordt verwerkt en tenslotte tot vezels wordt gesponnen. Dit heeft niet veel meer te maken met het natuurproduct. Daar kwam ik pas achter toen ik de deken wilde wassen en daarom het etiket beter bekeek.
Misleidend met groene slogans
Dit feit wordt verzwegen of zelfs verdoezeld in veel productbeschrijvingen op Galaxus, maar ook op de pagina's van de fabrikant. Om de zaak te verwarren wordt er gegooid met woorden als "natuurproduct", "duurzaam" en "Ökotex 100", een certificering die alleen zegt dat het product geen stoffen bevat die schadelijk zijn voor de mens. Ja, bamboe zelf is natuurlijk en ook duurzaam omdat het snel hernieuwbaar is, maar de viscosevezel is dat niet. Om redenen van ethiek en transparantie zou men daar graag op wijzen.
Een voorbeeld: Bij het dekbed "Bernina Uno" van Billerbeck vind ik alleen een verwijzing naar de bamboevezel op de fabrikantenpagina dat de vulling bamboeviscose is. En ook daar maar heel ver naar beneden, nadat het dekbed eerst in de categorie "Natuur" stond.
Niet om zelf iets te onderschatten: ja, de milieubalans van bamboe is goed. Het biedt hoge opbrengsten met een laag land- en waterverbruik, door zijn veerkracht hoeven er geen meststoffen of bestrijdingsmiddelen te worden gebruikt en het bindt veel CO₂. Deze eigenschappen worden vertroebeld door de belangrijkste producent van de plant: China. Dat betekent enerzijds lange transportroutes en anderzijds nogal slechte sociale normen. Deze zijn minder belangrijk in het geval van de bamboeteelt, omdat deze nog niet zo geïndustrialiseerd is als andere landbouwproducten en vaak gebaseerd is op kleine boerderijen. Maar de productie van viscose vindt ook vaak plaats in China. En de arbeidsomstandigheden in de fabrieken daar voldoen niet aan de Europese normen.
De zogenaamde geregenereerde vezels die in mijn dekbed zitten zijn dus niet allemaal slecht. Ik slaap er heel graag onder en ze zijn beter dan synthetische vezels. Want in tegenstelling tot polyester is er geen aardolie nodig om ze te maken. Inmiddels is er ook een milieuvriendelijk proces voor de productie van viscose dat uitgaat van de organische verbinding N-methylmorfoline-N-oxide. Maar kan ik in de productgegevens zien of de vezels van mijn of andere bamboedekens ermee gemaakt zijn? Nee. Als je het zeker wilt weten, zoek dan bij het kopen naar de mooie samenstelling "natuurlijke bamboevezel", daar zitten geen chemicaliën in.
Ik zal me echter blijven bedekken met mijn onder valse voorwendselen gekochte dekbed van bamboeviscose. Want tegen de tijd dat ik tot een alternatief heb besloten, slapen we allemaal in ijskoude roestvrijstalen containers.
72 mensen vinden dit artikel leuk
Mijn horizon verbreden: zo zou ik mijn leven in een paar woorden samenvatten. Ik hou ervan nieuwe dingen te ontdekken en meer te leren. Ik ben voortdurend op zoek naar nieuwe ervaringen op alle gebieden: reizen, lezen, koken, cinema of zelfs DIY.
