"White Bird" - Marc Forsters ode aan de mensheid

De jonge Sara (Ariella Glaser) groeit geliefd en beschermd op bij haar ouders in een klein dorpje in de Elzas. De nazi-invasie in Frankrijk veroorzaakt de eerste barsten in deze idylle. De wrok tegen Joodse mensen wordt steeds groter, wat ook wordt gevoeld door Sara's familie. In 1942 komt er eindelijk een einde aan Sara's zorgeloze leventje. Zij en de andere Joodse leerlingen worden tijdens de lessen gedeporteerd. Ze weet te ontsnappen, maar weet niet waarheen. Dan krijgt ze hulp uit onverwachte hoek. Haar klasgenoot Julien (Orlando Schwerdt), die door polio lichamelijk gehandicapt is en die ze tot nu toe nauwelijks heeft opgemerkt, vindt Sara en verstopt haar in een schuur naast het huis van zijn familie. De risico's van deze moedige en diep altruïstische daad worden geleidelijk aan alle betrokkenen duidelijk.

"White Bird" is na "Wonder" is de tweede verfilming van een roman van Raquel J. Palacio. De link tussen de twee films is de jonge Julian (Bryce Gheisar). Terwijl hij in "Wonder" een medeleerling pestte, heeft hij het nu moeilijk op zijn nieuwe school. Wanneer zijn oma (Helen Mirren) hier lucht van krijgt, vertelt ze hem haar verhaal. Het is het verhaal van Sara in de Elzas tijdens de Tweede Wereldoorlog.

Het is een regenachtige maandagmiddag in mei. Vanuit de hotelbar van "La Réserve Eden au Lac" heb ik het beste uitzicht op het meer van Zürich, en toch heb ik alleen oog voor de persoon tegenover me: Marc Forster. De man die mij ook vele uren heeft vermaakt met zijn films. Ter gelegenheid van de release van "White Bird" in de Zwitserse bioscopen bezoekt hij zijn oude huis in Zürich voor een voorvertoning. Ik ben een beetje nerveus omdat ik, ondanks vele eerdere interviews, nog nooit de kans heb gehad om met zo'n bekend persoon te spreken. Marc Forsters vriendelijke en geïnteresseerde manier zorgt er echter voor dat mijn nervositeit snel verdwijnt. Hij is na al die jaren in de VS niet vergeten hoe hij Zwitserduits moet spreken, ook al worden er altijd Engelse uitdrukkingen doorheen gemengd.

Marc, het is je gelukt: je nieuwe film "White Bird" bracht tranen in mijn ogen. Wat maakt zo'n feedback bij jou los?
Marc Forster: Natuurlijk ben ik blij dat de film je heeft geraakt. Ik voelde hetzelfde toen ik het script las. Ik moest er bijna van huilen. Daarom wilde ik echt "White Bird" maken. Ik hoop echt dat ik er mensen mee kan ontroeren, vooral jonge mensen. Met een liefdesverhaal is het altijd een koorddansen om niet in kitscherige sentimentaliteit te vervallen. Tegelijkertijd heeft de film ook iets sprookjesachtigs, wat in contrast staat met de wreedheid van de Tweede Wereldoorlog en de Holocaust.

Wat was het precies aan het verhaal dat je zo ontroerde?
Enerzijds heeft mijn eigen situatie toen ik het script las hieraan bijgedragen. Het was tijdens de coronavirus pandemie, ongeveer zes weken na de lockdown. Het grootste deel van "White Bird" speelt zich af in een schuur, in een zeer beperkte ruimte. Zoiets lezen terwijl ik zelf niet naar buiten kon en vrijwel opgesloten zat binnen mijn eigen vier muren, raakte me emotioneel nog meer. Het verhaal gaat ook over pesten en antisemitisme, thema's die voor mij persoonlijk erg belangrijk zijn. Ik heb de indruk dat deze problemen steeds erger worden, mede door invloeden van buitenaf zoals sociale media. Ik wil graag een artikel maken om de cyclus van geweld te doorbreken. En ik dacht bij mezelf, als ik een verhaal vertel met deze thema's als een liefdesverhaal en het inspireert mensen om erover te praten en na te denken, dan heb ik mijn werk gedaan.

"Vive l'Humanité!" ("Leve de mensheid!"), dit gezegde loopt als een rode draad door de film. En dat is precies wat "White Bird" voor mij is, een tijdloze ode aan de mensheid en tegelijkertijd een beangstigend actuele ode.
In feite hebben de wereldgebeurtenissen ons een beetje ingehaald; tijdens het filmen was het onderwerp van het verhaal niet zo actueel. (Denkt na) We leven in een heel moeilijke tijd. Toch ben ik een optimist, om niet te zeggen naïef. Ik hoop van harte dat de huidige oorlogen niet erger worden en dat er diplomatieke oplossingen komen. Wij mensen moeten met elkaar praten, want uiteindelijk willen we allemaal hetzelfde: doen wat ons gelukkig maakt en een vredig leven leiden met onze families en de mensen van wie we houden. Ik geloof dat zo'n samenleven mogelijk is. We hoeven niet allemaal evenveel van elkaar te houden, maar we moeten elkaar wel respecteren om wie we zijn, wat we doen en hoe we ons leven willen leiden.

Een film staat en valt ook met de cast. "White Bird" wordt op een prachtige manier gedragen door de jonge acteurs en actrices. Hoe moeilijk was het om de juiste mensen voor de rollen te vinden?
Ik heb voor het eerst online gecast voor deze film, en dat was tijdens de pandemie. Ariella Glaser en Orlando Schwerdt - de twee hoofdrolspelers - lazen en spraken met elkaar via Zoom. Ik was een beetje bang voor een recast als de chemie tussen hen niet goed was tijdens het filmen. In het begin was het een beetje stressvol, maar daarna werkte het heel goed. Ik was vooral onder de indruk van Orlando, die elke ochtend goed voorbereid kwam en van begin tot eind volledig in zijn rol zat. Hij had nooit een mobiel bij zich op de set en kon zich volledig concentreren. En dat als 15-jarige! Dat was heel fascinerend.

Met Helen Mirren en Gillian Anderson spelen twee absolute topsterren opnieuw de hoofdrollen in uw films, net als zovele anderen. Hoe vind je het om met zulke kalibers in de filmwereld te werken? Heb je vaak te maken met airs en graces?
Wat dat betreft heb ik tot nu toe eigenlijk altijd veel geluk gehad. De meeste acteurs en actrices hebben het me gemakkelijk gemaakt, zelfs met "White Bird". Helen en Gillian waren ongelooflijk professioneel en erg voorbereid. Ik besprak hun rollen met hen en wat ik voor hen in gedachten had, en toen realiseerden ze zich precies dat. Het was echt geweldig. In principe weet je van tevoren welke acteurs en actrices moeilijker zijn en welke minder. Dat soort dingen doen de ronde in de industrie.

Om de wrede werkelijkheid te doorstaan, maken de twee hoofdpersonen herhaaldelijk omwegen naar de verbeelding. Heb je soms van dat soort momenten?
Absoluut. Ik ben als kind opgegroeid in Davos en ging daar altijd in het bos spelen om te ontsnappen in mijn fantasiewereld. Ik voelde me daar altijd comfortabeler en veiliger dan in werkelijkheid. Het was altijd moeilijk voor me om met de werkelijkheid om te gaan. Vandaag de dag is het maken van films als mijn fantasie- of droomwereld. Dat vind ik heel fijn.

Een terugkerend element in de film is de gelijknamige witte vogel, die voor mij symbool staat voor hoop. Ben jij ook een "witte vogel", Marc?
(Lacht) Dat kan ik moeilijk beoordelen. In ieder geval probeer ik altijd mijn best te doen voor de mensen die ik liefheb en ken.

Je hebt heel verschillende films uit verschillende genres gemaakt. Was dat de bedoeling of is het gewoon zo gegaan?
Dat was eigenlijk altijd mijn bedoeling. Ik hou van elk genre en ik heb altijd films willen maken die ik leuk vind en die me inspireren. Ik houd van het werk van filmmakers als Billy Wilder of Howard Hughes omdat zij ook in verschillende genres werkten. Zulke mensen zijn er steeds minder. Tegenwoordig moet je als regisseur bijna een merk zijn dat altijd hetzelfde doet, zoals Alfred Hitchcock. Maar ik ben altijd op zoek naar een nieuwe uitdaging en de spanning van een mogelijke mislukking. Dus ik moet altijd nieuwe werelden ontdekken en me erin verdiepen.

Ik ben een grote fan van je film uit 2005 "Stay", een psychologische thriller. Misschien maak je nog eens zo'n film?
Ik ben blij dat je van "Stay" hebt genoten. Dan moet je zeker "All I See Is You" uit 2017 eens bekijken. Die gaat een vergelijkbare kant op, in ieder geval qua structuur. Ik hou eigenlijk heel erg van dit soort abstracte films en ik denk dat ze bij me passen. Het enige probleem is dat zowel "Stay" als "All I See Is You" flops waren (lacht). Daarom zou ik waarschijnlijk grote moeite hebben om het benodigde geld bij elkaar te krijgen voor nog zo'n film van mij.

Wat kunnen we hierna van je verwachten? Waar werk je momenteel aan?
Het lijkt erop dat ik van Neil Gaimans boek "The Graveyard Book" een film ga maken. Daar kijk ik echt naar uit.

"White Bird" draait sinds 8 mei 2024 in de bioscopen. Speelduur: 120 minuten. Uitgebracht vanaf 12 jaar.