Sonos Ray in de test: De gateway drug werkt
Voor wie is de Sonos Ray bedoeld? Dat vraag ik me af. Hij kan immers niets wat de andere Sonos soundbars niet kunnen. Maar het is veel goedkoper. En het is helemaal niet slecht.
"Begin je artikel altijd met voor wie het product is," leerde een goede vriend me ooit over schrijven. Nou, met de Sonos Ray, de nieuwste soundbar van de Californische audiospecialist, is het voor mij bijna gemakkelijker om het andersom te doen. Ik weet voor wie het niet gemaakt is. De Ray is geen soundbar voor de grote woonkamer. Daar is het te klein voor. Hoeveel digitale manipulatie er ook in de processor is gegaan: voor grote ruimtes heeft de soundbar een behoorlijke hoeveelheid volume nodig om de ruimte goed te vullen met geluid. Natuurkunde is natuurkunde.
Dus de Ray is voor de kleine woonkamer? Of voor de slaapkamer? Voor op kantoor?
Ja en nee. Tenminste niet als je audiokwaliteit op het allerhoogste niveau verwacht. De soundbar heeft alleen een optische Toslink ingang. Het kan geen Dolby Atmos afspelen. Voor 319 francs is de Ray echter vrij betaalbaar voor Sonos begrippen. De Sonos Beam kost 469 frank. De Sonos Arc, het "vlaggenschip soundbar", kost zelfs 949 Zwitserse frank.
Dus, om terug te komen op de openingsvraag: De Ray zou wat in marketingtaal een "instapmodel" wordt genoemd. Een "probiererli". Met andere woorden, een goedkoop product van een fabrikant dat je zo overtuigt dat je op een dag hopelijk voor veel meer geld duurdere exemplaren zult kopen. Een Boog, bijvoorbeeld. Dat werkt zolang het instapmodel ondanks de lagere prijs iets waard is. Wie zou nog meer geld investeren in hetzelfde merk als zijn eerste ervaring ermee slecht was?
Zoveel kan ik bij voorbaat al zeggen: De Sonos Ray is goed. Tel daarbij op dat het nog steeds een van de beste multiroom systemen op de markt is
.
Wat zit er in de doos?
Ik zal zo meteen beschrijven hoe de Ray klinkt. Maar eerst moet je weten wat er in de Ray staat. Dat is belangrijke context. Het zijn immers de meestal elliptische drivers die de lucht laten trillen en zo het geluid van de box naar je oor transporteren. Hoe ga je anders mijn bloemrijke beschrijvingen goed classificeren, vooral voor zoiets subjectiefs als geluid?
De Ray is dus compact en heeft weinig ruimte voor bestuurders. In kale getallen betekent dat:
- Hoogte: 71 mm
- Breedte: 559 mm
- Diepte: 95 mm
- Gewicht: 1,95 kg
Dit zijn bijna identieke afmetingen aan de ruwweg 40 procent duurdere Sonos Beam, die ik in mijn recensie als een "hoogwaardige soundbar voor de kleine (stads)flat, voor de slaapkamer of voor de hobbykamer". Dit komt ook tot uitdrukking in wat er onder de motorkap van de Ray te vinden is:
- Twee elliptische drivers voor het middenbereik geven spraakfrequenties en andere middenfrequenties weer - de Beam heeft er vier.
- Twee tweeters in het midden geven de hoge frequenties weer. Dit is belangrijk voor de dialoog. Bij de Beam is het maar één tweeter.
- Vier klasse D digitale versterkers moeten het geluid rijk en kamervullend maken. Bij de Beam zitten vijf digitale versterkers en nog eens drie passieve radiatoren.
Op de verbindingen: In tegenstelling tot de Arc en Beam heeft de Ray geen HDMI ingang, alleen een optische Toslink ingang. Deze heeft voldoende bandbreedte om surround geluid zoals Dolby Digital 5.1 of DTS Digital Surround zonder problemen van de TV of PC naar de soundbar te sturen. De bandbreedte is echter te klein voor High-Res audioformaten als Dolby Atmos of DTS:X. Als je Dolby Atmos afspeelt, hoor je in plaats daarvan gewoon Dolby Digital 5.1.
Geen drama, naar mijn mening. Als je thuis in je woonkamer het verschil tussen Atmos en 5.1 surround daadwerkelijk kunt horen, kun je ook horen wanneer de bedmijt in de flat naast je de snuffels heeft. Proberen een soundbar te verkopen aan zulke audiofielen zou hoe dan ook een belediging zijn voor hun oren. Daarom, als je flirt met de Ray, is het ontbreken van Atmos een afweging waar je mee kunt leven.
Film kijken met de Ray is: oké
Eerst probeer ik de Ray in mijn woonkamer. Het is vrij groot; ongeveer 35 vierkante meter. Om te horen hoe de Ray klinkt, bekeek ik een scène uit Ford vs Ferrari. Die waarin coureur Miles zijn raceauto tot het uiterste drijft - en verder - op de testbaan van Ford.
Ik moet de test na 30 seconden stoppen.
Om mijn grote woonkamer goed te vullen met geluid, moet ik de Ray zo hard zetten dat het hele geluidslandschap ontaardt in een ondraaglijke kakofonie van geluid. Dit is geen faillietverklaring van Sonos. Het is gewoon een bevestiging dat de Ray niet thuishoort in te grote kamers. Dus een nieuwe test. Deze keer in een slaapkamer die ongeveer half zo groot is.
Getestet mit UHD-Blu-Ray, englische Dolby-Atmos-Tonspur. Sämtliche «Ford vs. Ferrari»-Clips kann man leider nur direkt auf Youtube schauen. Sorry für die Unannehmlichkeit.
Dit klinkt beter. Veel beter zelfs. Het verschil met mijn eigen Sonos Beam, dat er meestal wel is, is voor mij nauwelijks hoorbaar. Alleen als ik heen en weer schakel tussen de twee luidsprekers voel ik bij de Ray iets minder "gerommel" dan bij de Beam. Geen wonder: de Beam heeft meer drivers die zorgen voor de midden- en lagere frequenties - waar de bas zit. Het optreden van de Ray is nog steeds het beluisteren waard.
Bij ongeveer het 1-minutenpunt: De remmen van Miles hebben het zojuist begeven. Wanhopig probeert hij - ik ben geen auto-expert - de versnellingsbak te gebruiken om te remmen door terug te schakelen. De Ray geeft het diepe gerommel kristalhelder weer. Miles draait zich om. De wielen piepen. De auto draait uit de hand. De met water gevulde vaten die de baan markeren worden met een "puf" door de lucht geslingerd. Niets helpt. Miles crasht met zijn auto tegen een heuvel. Boem! De explosie rommelt door mijn slaapkamer. Even denk ik dat ik op de testbaan zit.
"Oké," denk ik bij mezelf, "niet slecht."
Uitstaand is echter anders. Ik ken deze scène. Heb het ontelbare keren gehoord op een Sonos Arc of vergelijkbare soundbars. Wat ik mis bij de Ray is de ruimtelijke locatie van de geluidsobjecten in het beeld. Bijvoorbeeld, helemaal aan het begin van de clip, als de brullende motor van Miles' Ford GT van links naar rechts door het beeld zwaait, zwaait het geluid op dezelfde manier van links naar rechts op de Arc. Niet met de Ray. Het geluid komt uit het midden van de luidspreker. De Ray klinkt zelfs iets minder breed dan de Beam. Het valt me op dat de Beam één driver en een paar passieve radiatoren meer heeft dan de Ray. We hoeven het niet eens te vergelijken met de Arc.
Maar: juist deze compromissen rechtvaardigen het prijsverschil. Het zou oneerlijk van me zijn om een audiowonder te verwachten. En het zou slecht zijn voor Sonos als ik het prijsverschil van 700 franc tussen het instapmodel en het vlaggenschip niet zou horen.
Muziek luisteren met de Ray is: Oh, echt goed!
Ik heb hogere verwachtingen als het gaat om het afspelen van muziek. Sonos heeft immers vooral naam gemaakt als een van de beste multiroom systemen. Met andere woorden, zelfs als je Sonos soundbars vooral gebruikt om tv te kijken, kunnen ze net zo goed gebruikt worden als luidsprekers om muziek af te spelen in je hele huis. Daar verwacht ik dat de Ray de Sonos One, die met 209 frank iets minder kost, zal overtroeven.
Spoiler: De Ray overtroeft de Sonos One.
Ik begin met Bob Marley. De legende. Niemand heeft reggae naar een wereldwijd publiek gebracht als hij. Ook omdat zijn platenmaatschappij altijd aandrong op hifi-geluidskwaliteit om het traditioneel nogal ruige genre toegankelijker te maken voor de massa. "Turn Your Lights Down Low" is daar een perfect voorbeeld van. Luister:
Luister voor de heerlijk ruimtelijke opname. Elk instrument op het geluidsbeeld heeft zijn plaats. Zijn ruimte. De trommels. De akoestische gitaar op de achtergrond. De bas. De sleutels. De stem van Marley... De Ray beschrijft dit alles zonder problemen, op het gebruikelijke hoge Sonos-niveau. Slechte luidsprekers kunnen dat niet. Voor mij is dat een teken van de kwaliteit van Sonos.
Dit wordt ook bevestigd door het volgende nummer. "Another Day of Sun" uit de film "La La Land". Jazz in perfectie: de contrabas zoemt behaaglijk mee, een piano speelt met de harmonieën, de drums drummen en wervelen op de achtergrond terwijl trompetten de binnenkomende melodie vieren. Dan minuut 0:08: Daar is de eerste van talloze "hmph" stoten die ik wil horen. De nylon bezems in de hoge frequenties strelen de drums. De stem van de zanger steekt duidelijk af tegen de rest van de muziek. Heerlijk.
Aan het eind de volle mep: "B.Y.O.B." van System of A Down. Het lied is bijzonder geschikt om te testen omdat het talrijke passages heeft waarin het van "zeer luid" naar "zeer stil" wisselt. Een uitdaging voor de meeste sprekers. Maar de Ray gaat er goed mee om.
Eerst: de elektrische gitaar. Alleen. Het heeft bijna een opzettelijke kwaliteit. Dan: "Jij!" De hele band trapt erin. The Ray laat medezanger Daron Malakian uit volle borst zijn ongenoegen over de wereld uitspreken. Dan voegt leadzanger Serj Tankian zich erbij. De trommels beuken erin. De bas ook. Het dressoir trilt. Ik headbang.
En plotseling, op minuut 0:52: Stilte. Serj en de rest van de band zingen over de onwetendheid van de maatschappij. De geluiden worden stiller. Ray doet een stap terug en bewijst daarmee een goed evenwicht. Heel goed.
Conclusie: als je Sonos wilt "proberen"
Eindelijk probeer ik het andersom. Voor wie is de Sonos bedoeld? Voor degenen die voor het eerst met het merk in aanraking willen komen, maar zich tot nu toe hebben laten afschrikken door de hoge prijzen van een Arc of Beam. Het plan van Sonos zou kunnen werken. Als je de Ray eenmaal hebt - bijvoorbeeld als compacte soundbar voor de TV in je slaapkamer - koop je waarschijnlijk al snel twee Sonos One luidsprekers voor echt surround geluid. Vanaf daar is het niet ver naar de volgende Sonos One luidsprekers om een multiroom systeem te krijgen voor het afspelen van muziek in je huis. Binnenkort wil je jezelf trakteren op een goede subwoofer, geloof me. En als je dan toch bezig bent, waarom upgrade je de soundbar niet naar een Arc en zet je de Ray daarvoor in een andere kamer - als luidsprekers?
Enzovoort, enzovoort.
Je ziet: het gaat om het doorbreken van weerstand. De 500-frank barrière doorbreken zodat je je eindelijk bij de Sonos familie kunt aansluiten, als je dat nog niet gedaan hebt. Dat is het plan met de Sonos Ray. Het is des te verleidelijker omdat Sonos altijd al over modulariteit ging: Je hoeft niet in één keer 2.000 frank uit te geven om alles meteen te hebben. Sonos werkt ook op die manier. Je kunt het stuk voor stuk benaderen, of spreker voor spreker. Totdat je uiteindelijk in elke kamer minstens één Sonos product hebt.
Zoals ik al zei, de goedkope soundbar als instapmiddel. Slimme marketing.
Luca Fontana
Senior Editor
Luca.Fontana@digitecgalaxus.chAvonturen beleven en sporten in de natuur en mezelf pushen tot mijn hartslag mijn ritme wordt - dat is mijn comfortzone. Ik geniet ook van rustige momenten met een goed boek over gevaarlijke complotten en koningsmoordenaars. Soms raak ik meerdere minuten opgewonden van filmmuziek. Dit komt zeker door mijn passie voor cinema. Wat ik altijd al heb willen zeggen: "Mijn naam is Groot."
