Op het spoor van hardlopen: de schoenendetective onderzoekt

Mijn naam is Michael, ik ben 41 jaar oud en ik word ervan verdacht ooit een brute hielenloper te zijn geweest. Het werd verwoord door Pascale Gränicher, een atlete op de atletiekbaan en fysiotherapeute bij het Centrum voor Sportgeneeskunde van het academisch ziekenhuis Balgrist, die oog heeft voor bewegingen en de effecten daarvan. Ik leer met haar lopen. Nou ja, ik probeer het tenminste. In elk geval leer ik hardlopen met andere ogen te zien. Om precies te zijn. Gedetailleerder.

Een diepgaande gait-analyse liet me zien hoe de interactie werkt en welke krachten er bij elke stap aan het werk zijn. Op dag één in de voetenschool leerde ik zwakke punten herkennen en werken met alles wat de voeten geven. En passant vernam ik dat Pascale een soort persoonlijke schoenenradar heeft ontwikkeld. "Ik kan vaak aan de stand van hun schoenen zien wie er is als ik naar het huis van een vriendin ga," zegt ze op een gegeven moment tussen de technische uitleg door. Oh ja, dat vind ik interessant.

Het is duidelijk dat ze niet denkt: "Maar de blauwe Nikes horen bij XY", maar "zoals de schoenen staan, moeten ze wel bij XY horen". Wat zit hierachter? De observatie van iemand die al tijden intensief met hardlopen bezig is en mensen helpt er beter in te worden.

We hebben allemaal onze patronen

"We hebben allemaal een natuurlijk patroon als we rennen en als je je schoenen uittrekt, staan ze vaak zoals jij zou staan," is haar hypothese. Dit werkt natuurlijk alleen zolang je je handen niet gebruikt bij het uittrekken en je sneakers voorzichtig in de hoek zet of gewoon van je voeten slingert.

Ik neem de proef op de som en stamp mezelf uit mijn schoenen door met mijn linkerschoen op mijn rechterhiel te stappen en vervolgens op dezelfde manier mijn linkervoet vrij te maken. Voor me staan mijn schoppen alsof Obelix me met een haak op de kin heeft uitgeschopt. De tenen wijzen naar buiten, zoals op de omslagfoto hierboven. Dat klopt - zo zou ik ongeveer staan. En tijdens de oefening schiet me te binnen dat ik nooit eerst mijn linkerschoen zou uittrekken.

"Dat is nu niet wetenschappelijk onderbouwd, het viel me gewoon op," zegt Pascale, die nog meer kan zien aan schoenen die uit zijn. "Het hangt er natuurlijk nog van af of het een casual schoen of een hardloopschoen is. Maar als er dominantie is, kun je dat zien aan de slijtage." Het is de moeite waard om je schoenen af en toe eens goed te bekijken als ze niet gloednieuw zijn. "Als je ze neerzet, kun je al zien welke kant ze op kantelen," zegt Pascale. In mijn geval naar buiten, waar de zool is afgesleten.

Sporen in de stof

"Vroeger was je tenminste een hielenloper en zette je je aan de buitenkant," trekt ze de logische conclusie. "Gesleten aan de binnenkant komt vaker voor, dat is het geval bij overpronatie. Behalve bij voorvoetlopers:binnen zie je natuurlijk niets aan de hiel." Tekenen van slijtage zouden dan eerder in het voorste gedeelte van de zool te vinden zijn. Of aan de bovenkant, op de stof van de hardloopschoenen. "Bij mensen die naar binnen buigen omdat de dwarsboog inzakt, duwt de kleine teen naar buiten en rekt de stof vaak uit," legt Pascale uit. "En als iemand een hallux heeft, kun je dat ook zien." De vervormde grote teen is een veel voorkomend probleem in het ingewikkelde systeem van de voet.

Om de voet in vorm te houden is goede begeleiding belangrijk, vooral bij hardloopschoenen. Als de steun verzwakt, neemt Pascale aanwijzingen voor materiaalmoeheid waar. "Ik let ook op hoe de schoenen gebonden zijn," legt ze uit. "Als iemand veel naar binnen buigt, worden de schoenveters vaak naar buiten getrokken. Het is waarschijnlijk een onbewuste poging om te compenseren voor het feit dat de stof naar binnen uitzet en minder steun biedt."

Als je niet weet wat je benen doen als je rent, kijk dan eens kritisch in de spiegel. En buig je knieën ervoor. Idealiter staat je knieschijf recht en iets naar buiten over je tweede teen. Bij veel mensen is dit niet het geval; de knie kantelt vaak naar binnen. Je moet het ruwe plaatje van je beenassen kennen en professioneel advies inwinnen als je problemen hebt.

Bijkomende schade bij smal lopen

Pascale gaat verder met haar kleine schoenspoorexcursie die ik haar vroeg. "Ik zie ook vaak aan de binnenkant naast de tong dat de stof daar een beetje kapot is," zegt ze. De mijne zijn daar intact omdat mijn voeten het tegenovergestelde doen van wat die slijtage kan doen: "Als je naar binnen knikt, sla je soms je voeten tegen elkaar als je rent," wat een mogelijke verklaring is. Maar zelfs getrainde sprinters maken op dit punt graag hun schoenen kapot. "Het overkomt ook voorvoetlopers met een smalle spoorbreedte," zegt Pascale. "Voor mij zijn de schoenen daar eigenlijk altijd kapot."

Spoorbreedte is een vanzelfsprekende term, dus ik stel in eerste instantie geen vragen meer. Later wil ik meer weten en vind de volgende uitleg in het boek "Medical Running: "De spoorbreedte verwijst naar de afstand tussen de binnenranden van de voet. De spoorbreedte varieert afhankelijk van de breedte van het bekken. Terwijl het bij wandelen ongeveer 5 cm is, neemt de afstand bij hardlopen aanzienlijk af - de voeten raken vrijwel direct onder het zwaartepunt van het lichaam. Snelle toplopers lopen op extreem smalle baanbreedtes, idealiter lopen ze op één lijn."

Ideale koffers en een koffer voor de loop

Noot: Zelfs ideale gevallen kunnen schade veroorzaken aan het materiaal. Ik ben verre van de ideale hardloopstijl, maar mijn oude schoenen zijn nog in redelijk goede staat, afgezien van hakloopsporen, zegt Pascale: "Ze zien er nog helemaal goed uit."

Ik loop er zelden meer mee en sta meestal op dunnere zolen, maar ik hoef ze uiteraard nog niet weg te gooien. Controleer ze gewoon regelmatig.

"Als je zware slijtage ziet, moeten ze vervangen worden. Want de patronen die je toch al hebt, zouden niet versterkt moeten worden door de schoen."

"Wie dat kan, zou in ieder geval kortere afstanden moeten lopen in neutrale schoenen zonder pronatieondersteuning en oefenen hun boog.

Over patronen gesproken, zwarte sokken en zweet hebben nog een aanwijzing voor mijn voeten achtergelaten in de binnenzool. Daar staat een afdruk die je heel bekend voorkomt.

Trigerende aanwijzingen waar ik in de toekomst beter op zal letten. Eén patroon komt bij het hardlopen steeds weer naar voren: kleine dingen op de ene plaats kunnen elders grote gevolgen hebben. Daarom ga ik de volgende keer verder met kleine bewegingen. Op zoek naar stabiliteit in het enkelgewricht.