Mooi eigenzinnig: ontwerper Clément Boutillon ontwerpt extra langzaam

Pia Seidel

28-7-2022

Vertaling: machinaal vertaald

Foto's: Pia Seidel

Geduld brengt [[strike:Rosen]] keramische voorwerpen. Althans in het geval van Clément Boutillon. De Franse ontwerper volgt de slow design benadering en ontwerpt bewust langzamer voor een verandering van waarden in de samenleving.

In de marketing van kleding of meubels komt de term "tijdloos" vaak voor. Maar hoe duurzaam kan iets zijn dat slechts voor één seizoen is ontwikkeld? Of maakt slechts een jaar later geen deel meer uit van de collectie? Clément Boutillon gelooft dat er meer nodig is dan woorden om tijdloos te ontwerpen. Hij was tien jaar lang productontwerper voordat hij zichzelf het ambacht van keramiek leerde en zijn eigen atelier oprichtte.

Naast parfums, cosmetica en sterke drank implementeerde de Fransman tijdens zijn tijd bij agentschap Servaire & Co voor merken als Diptyque en werkte hij als hoofdontwerper van Kossi Aguessy Studio. Op een gegeven moment wilde hij echter onafhankelijker worden, zodat hij zich bewust met de keuze van materialen en productie kon bezighouden. Een aanpak waarmee hij de principes volgt van de Slow Design beweging, die de wegwerpcultuur tegengaat met een holistische benadering van design.

"Kaars op standaard" is de naam van het ontwerp waaraan Clément vier jaar lang in zijn atelier werkte. Nogal lang. En een vrij onspectaculaire naam voor zo'n zorgvuldig ontworpen object, dat bestaat uit een handgemaakte kaars van bijenwas en sojawas en de bijbehorende standaard. Voor dat laatste ontwikkelde hij ook een eigen gietproces. Een die 3D-technologie combineert met klassiek vakmanschap en hem in staat stelt eigenzinnige dingen te doen: "De kaarsenhouder moet op een uitkragende trap lijken en alle druppels van de kaars die erin liggen opvangen," vertelt Clément. "De kaars is geparfumeerd met essentiële oliën, geeft een geur af van bijenwas en sojawas, en is met de hand gemaakt in de Franse stad Nevers."

Oplossingen op maat

In die tijd vond de ontwerper de industriële productie van plastic mallen voor zijn eerste prototypes, waaronder "Kaars op stand", te duur. En zo werd elke stap met de hand gedaan. Dus zocht hij naar manieren om de productie van zijn aardewerken voorwerpen goedkoper te maken. Hij begon zijn tekeningen te digitaliseren en een zogenaamd "moederstuk" van maïszetmeel te 3D-printen. Hij gebruikte dit om handmatig een kernloze gipsen mal te maken die bestond uit verschillende afzonderlijke delen met verschillende verdelingsniveaus. "Door 3D printen kan ik preciezer zijn," zegt Clément. "Onregelmatige kwallenvormen zoals die van mijn vaas "La Méduse" zouden zonder deze niet eens mogelijk zijn." Hij had zeven gipsen mallen nodig voor haar slip casting. Ter vergelijking: voor een conventionele vaas is slechts één "tweedelige mal met een scheidingsvlak" nodig.

Onmiskenbaar karakter

Het feit dat de autodidactische ontwerper 3D-printing inschakelde en met zo'n maatwerkoplossing kwam, past bij slow-design kenmerken. Maar zijn keramische objecten een onderscheidend uiterlijk geven is ook een belangrijk onderdeel van de ontwerpbenadering. "Ik werk vooral aan de vorm en functie van de dingen in plaats van aan de decoratie, om tijdloosheid te ontwerpen". Door het semi-transparante glazuur dat hij koos, krijgen alle voorwerpen vanzelf een delicaat patroon. Het laat de toon van het steengoed hier en daar doorschemeren. Tegelijkertijd maakt de onregelmatigheid van het glazuur ze uniek.

Kwallen, helikopters of schepen - als ik zo met Clément praat, klinken zijn inspiratiebronnen eigenlijk heel concreet. In de minste gevallen zijn ze echter op het eerste gezicht herkenbaar. Een mooie uitzondering is de "Coquetier Marquise" eierdop, die duidelijk doet denken aan "Pompadour" champagneglazen. "Het eten van een zachtgekookt ei is voor mij een kostbaar moment. Ik wilde deze waarde vertalen in een edele eierdop."

Eco-efficiënt denken

Als trage ontwerper is Clément ook bezig met een bewust gebruik van middelen. Hij gebruikt windenergie in plaats van gasenergie, vermijdt plastic in het hele ontwerpproces en ook alle afval. Eigenlijk wilde de ontwerper alleen de kleuren zwart en wit gebruiken. Maar om de witte voorwerpen met oneffenheden te kunnen behouden, begon hij te experimenteren en ontwikkelde hij het grijze glazuur met de naam "Glacier Finish". Net als de kandelaar "Bougeoir Canyon" is hij geïnspireerd op bergen en gletsjers - meer precies, een groot hooggebergte waarvan het patroon tijdloos is, maar dat dreigt te verdwijnen door de klimaatverandering. Reden te meer voor de Fransman om zijn ontwerpprocessen te vertragen en middelen te besparen. "Ik wil niet dat mijn ontwerpobjecten een voorbijgaande trend zijn, maar generaties lang meegaan. Daarom neem ik de tijd om stukken te bedenken en val ik niet onder de druk van alleen maar willen verkopen."

Wat zijn dat voor mensen die voortdurend op zoek zijn naar betere ontwerpoplossingen? Wie ontwerpt een nieuwe stoel of tafel, ook al zijn er al duizenden? Hier vind je enkele reeds gepubliceerde artikelen die je kennis laten maken met zulke mensen en hun leidmotieven. Volg me om het volgende bericht op je scherm te krijgen.

Pia Seidel

Senior Editor

Pia.Seidel@digitecgalaxus.ch

"Er zijn maar twee manieren om je leven te leiden: de ene is te doen alsof niets een wonder is, de andere is te doen alsof alles een wonder is. Ik geloof in het laatste."
- Albert Einstein

Deze artikelen kunnen je ook interesseren