"Fantastic Beasts 3": Hollywood buigt voor China's censuur - opnieuw
China's regering censureert "Fantastic Beasts 3" en Warner Bros. is het daarmee eens. Het is niet de eerste keer dat Hollywood voldoet aan de censuurgekte. Maar waarom?
Censuur. Niet ongewoon in de eenpartijstaat China, waar president Xi Jinping bepaalt wat politiek correct is en wat niet. Zelfs als het om Hollywood gaat. Het nieuwste voorbeeld is "Fantastic Beasts: The Secrets of Dumbledore", zoals filmstudio Warner Bros. bevestigde aan het industrieblad Variety:
"Als studio doen we er alles aan om de integriteit te beschermen van elke film die we uitbrengen. Dit geldt zelfs wanneer genuanceerde bezuinigingen nodig zijn om gevoelig in te spelen op een reeks marktvragen."
Concreet betekent dit dat de filmstudio, om de film in China te kunnen vertonen, akkoord ging met de voorwaarde van de Communistische Partij om zes seconden uit de 142 minuten durende film te knippen. Met succes: "The Secrets of Dumbledore" domineerde afgelopen weekend de bioscoophitlijsten in het Land van de Dageraad, zij het op een zeer laag niveau vanwege de huidige pandemische situatie.
.
Dit voegt de productie toe aan de lange lijst van "Made in Hollywood, gecensureerd voor China" films.
Je komt zo te weten wat er precies geknipt is. **Maar pas op: SPOILER DANGER!**Als je de film nog niet gezien hebt, sla dan het volgende hoofdstuk over en lees verder bij "De lange lijst van China's Hollywood-censors".
Wat is er precies geknipt?
Voorzichtig, spoilers: Wat werd er precies gecensureerd?
Volgens de woordvoerder van Warner Bros. zijn twee korte dialoogpassages waarin Albus Perkamentus (Jude Law) het heeft over zijn vroegere homoseksuele relatie met schurk Gellert Grindelwald (Mads Mikkelsen) het slachtoffer geworden van de censoren:
.
"Omdat ik verliefd op je was."
"De zomer dat Gellert en ik verliefd werden."
De filmstudio bevestigt dat de rest van de film intact bleef en nog steeds duidelijk begreep dat er een intieme relatie was tussen Perkamentus en Grindelwald.
Nuanceerde bezuinigingen. Gevoelige eisen van de markt. Zo zoek je het uit.
De lange lijst van China's Hollywood-censors
Het is niet de eerste keer dat Hollywood buigt voor de dictaten van China. Het potentieel van de Chinese filmmarkt is te groot. Films als "Warcraft", "Transformers: The Last Knight", "Pacific Rim: Uprising" of "Ready Player One" hebben in China meer geld verdiend dan in de VS. Nog veel meer. In feite zijn de inkomsten uit China goed voor de helft van de internationale activiteiten - dat wil zeggen, exclusief de Amerikaanse.
De Chinese regering heeft dit al lang in de gaten en reageerde dienovereenkomstig op een protectionistische manier: Momenteel mogen jaarlijks maximaal 34 buitenlandse films over de Chinese schermen flikkeren. Officieel om de binnenlandse filmmarkt te beschermen. Onofficieel, waarschijnlijker omdat de regering heel goed weet dat Hollywood dankzij de beperkte quota geen andere keuze heeft dan te buigen voor de censuur van het land.
Een censuur die fluit naar mensenrechten, vrijheid van meningsuiting en persvrijheid in naam van "sociale stabiliteit".
Volgens mij is "De geheimen van Perkamentus" geen uitzondering. Meer de regel. In de film "Bohemian Rhapsody" ontbreken bijvoorbeeld alle scènes waarin de homoseksualiteit van Freddie Mercury, gespeeld door Rami Malek, wordt getoond. Zelfs Maleks Oscar-acceptatietoespraak werd in China gecensureerd. De Elton John biopic "Rocketman", die een jaar later uitkwam, werd zelfs helemaal verboden. Net als Marc Forsters zombie-apocalyps "World War Z" een paar jaar eerder. Hierin speelt acteur Brad Pitt de hoofdrol. Sinds zijn "Seven Years in Tibet" uit 1997 geldt voor hem een algemeen bioscoopverbod in China.
Even "James Bond" werd verboden.
Even "James Bond: Skyfall" werd niet in China vertoond totdat verwijzingen naar prostitutie in Macau uit de film werden geschrapt en Chinees politiegeweld in de ondertitel. Politiegeweld bestaat immers niet in China.
Zelfs los van politieke kwesties kent China's censuurraad geen grenzen, hoe absurd ook. Bijvoorbeeld met "Mission Impossible: III". De racescène van Tom Cruise door Shanghai werd geschrapt omdat de kleren die aan waslijnen drogen een slecht licht op het land hadden kunnen werpen. Wie hangt zijn kleren trouwens te drogen?
Maar Disney's familiefilm "Christopher Robin" neemt de taart. Het werd helemaal verboden omdat een paar mensen op internet de draak staken met het feit dat Winnie de Poeh op de Chinese president Xi Jinping leek.
En Hollywood? Ze proberen niet eens weerstand te bieden aan de censuur van de Chinese Communistische Partij. Integendeel. Er is te veel geld te verdienen in het land van de dageraad.
Voor "Iron Man 3" bijvoorbeeld werden scènes speciaal voor de Chinese markt geproduceerd - en alleen daarvoor. Daarin praten twee Chinese artsen over de komende, moeilijke operatie aan de gebroken Iron Man alias Tony Stark. Mocht het niet lukken en Stark sterven, dan zou de wereld de Chinezen de schuld geven van de dood van de populaire held. Maar Stark, zei de bezorgde hoofdarts, was toch zijn vriend. En als Stark om de wereld geeft, wie geeft er dan om Stark?
Even. China.
Maar verzet Hollywood zich echt gewoon niet tegen China's censuurwoede omwille van het geld?
Waarom Hollywood buigt voor China
De vraag afdoen met een simpel "het gaat om meer geld verdienen" zou te oppervlakkig zijn. Het is niet alleen dat het dichtstbevolkte land ter wereld een van de grootste bioscoopmarkten ter wereld biedt - niet verrassend. De onderwerping van Hollywood gaat eerder over het feit dat de voormalige Amerikaanse droomfabriek waarschijnlijk helemaal niet meer levensvatbaar zou zijn zonder de Chinese markt. Het ironische hieraan is dat de afhankelijkheid van Hollywood van eigen bodem komt.
Het begon tien jaar geleden. Dat wil zeggen, toen de toenmalige Amerikaanse regering samen met Hollywood's Motion Picture Association - de vereniging van de zes grote Hollywood-studio's Paramount, Warner Bros, Sony, Disney, Universal en sinds 2019 Netflix - relaties met China wilde intensiveren.
Het doel: meer Chinese bedrijven in de VS.
Het doel: het gemakkelijker maken voor Hollywood om de Chinese markt te betreden. Vanuit het oogpunt van de studio's, om het potentieel in de kaartverkoop te benutten. Vanuit het oogpunt van de regering mogelijk om haar culturele invloed op China te vergroten. Als mensen in China maar vaak genoeg Amerikaanse films met Amerikaanse producten zien, willen ze die misschien wel kopen. Het enige wat Hollywood in ruil daarvoor hoefde te doen was, nou ja... een paar genuanceerde bezuinigingen voor gevoelige markteisen.
Het plan werkte. Inderdaad, kaskrakers als "Iron Man 3", "Fast & Furious" of "Independence Day 2" genoten zo'n grote populariteit dat de vraag naar nieuwe bioscopen toenam. Binnen enkele jaren verrezen in het hele land duizenden bioscopen, multiplexketens en zelfs IMAX-schermen.
Voor het eerst bloeide de Chinese filmindustrie.
Iedereen wil China, maar China wil niet iedereen (meer)
Wat Hollywood niet had overwogen: de bioscoopboom hielp ook de Chinese filmindustrie. Meer bioscopen betekende meer inkomsten, die direct in binnenlandse filmproducties geïnvesteerd konden worden. In producties als "The Wandering Earth" bijvoorbeeld, het eerste grote live-action sci-fi epos dat in China werd geproduceerd. Een mijlpaal van China's filmindustrie.
En ja, de film staat op Netflix.
Ineens verloren Amerikaanse producties terrein in China. Waar in 2016 vijf Amerikaanse producties de jaarlijkse top 10 van China domineerden, waren dat er in 2019 twee, in 2020 één en in 2021 weer twee. Het Chinese publiek heeft kennelijk genoeg van Amerika's troep. Tegenwoordig geven ze de voorkeur aan producties van eigen bodem en acteurs van eigen bodem met wie ze zich kunnen identificeren. Producties die de waarden en propaganda van de Chinese regering vertegenwoordigen. Allemaal gefinancierd door de opbrengsten van voormalige Amerikaanse kaskrakers.
En Hollywood blijft vechten voor hun gunst.
60 mensen vinden dit artikel leuk
Luca Fontana
Senior Editor
Luca.Fontana@digitecgalaxus.chAvonturen beleven en sporten in de natuur en mezelf pushen tot mijn hartslag mijn ritme wordt - dat is mijn comfortzone. Ik geniet ook van rustige momenten met een goed boek over gevaarlijke complotten en koningsmoordenaars. Soms raak ik meerdere minuten opgewonden van filmmuziek. Dit komt zeker door mijn passie voor cinema. Wat ik altijd al heb willen zeggen: "Mijn naam is Groot."
