De visionaire regisseur David Lynch is dood

David Lynch, de laatste grote mysticus van de cinema, is enkele dagen voor zijn 79e verjaardag overleden. Dit bevestigde zijn familie donderdagavond via Facebook. "Er is een groot gat in de wereld nu hij niet langer bij ons is", luidt het bericht. "Maar, zoals hij zou zeggen: 'Houd je oog op de donut en niet op het gat'."

Lynch was een van die zeldzame filmmakers wiens naam synoniem werd met een eigen stijl: "Lynchiaans". Het beschrijft werelden die zweven tussen droom en nachtmerrie - plaatsen waar het unheimliche schuilt achter het bedrieglijk perfecte oppervlak. Met films als "Eraserhead", "Blue Velvet" en "Mulholland Drive" creëerde hij werken die fascineren en verontrusten in gelijke mate. Ze daagden het publiek uit en wekten enthousiasme op dat vaak pas volledig voelbaar werd nadat de aftiteling was gerold.

Nu is hij er niet meer. De familie heeft bevestigd dat Lynch vredig is overleden in zijn huis in Californië. De exacte doodsoorzaak is niet bekendgemaakt.

Van schilder tot cultregisseur

David Lynch werd op 20 januari 1946 geboren in Missoula, Montana. Oorspronkelijk streefde hij naar een carrière als schilder. Maar een onverklaarbare windvlaag veranderde alles: terwijl hij op een dag aan het schilderen was, dacht hij dat hij zag dat zijn schilderij begon te bewegen. Dit moment had zo'n blijvend effect op hem dat hij zich vanaf dat moment aan film wijdde. Zijn eerste werk "Eraserhead" uit 1977 werd een cultfilm en legde de basis voor een buitengewone carrière.

De verfilming van "Dune" van Frank Herbert in 1984 was een cruciaal hoofdstuk in zijn carrière. Hoewel de film aanvankelijk werd verscheurd door critici en genegeerd aan de kassa, wordt het nu beschouwd als een van zijn meest onderschatte werken. Lynch zelf sprak vaak over de moeilijke productieomstandigheden en het gebrek aan creatieve vrijheid die zijn werk kenmerkten. Deze ervaring leidde ertoe dat hij zich vanaf dat moment uitsluitend aan onafhankelijke projecten wijdde om zijn artistieke vrijheid te behouden.

In het bijzonder zijn serie "Twin Peaks" zorgde begin jaren negentig voor een revolutie op televisiegebied. Met zijn unieke mix van mysterie, melodrama en surrealistische horror opende hij nieuwe deuren voor het vertellen van verhalen en beïnvloedde hij een hele generatie creatieven. Maar Lynch was meer dan een filmmaker: hij was ook schilder, muzikant en schrijver. Deze veelzijdigheid werd weerspiegeld in zijn werk en maakte hem tot een van de grootste visionairs van de moderne kunstwereld. In 2019 kreeg hij een Honorary Oscar voor zijn levenswerk.

Met zijn dood heeft de wereld een verhalenverteller verloren die voortdurend de grenzen van het medium film opnieuw definieerde en het vreemde vierde. Zijn nalatenschap leeft echter voort - in zijn werk en in de harten van degenen die geïnspireerd zijn door zijn verhalen.